23.) Nüfus Artışı Bizi Yoksullaştırır Mı? Malthus Kapanı Nedir.

 Nüfus Artışı Bizi Yoksullaştırır Mı?

ÖZET: Önemli Düşünür: Thomas Malthus (1766-1834) ÖNCE:           17.yy: Merkantilist düşünce geniş halk kitlesinin ekonomiye faydalı olduğunu söyler. 1785:Fransız filozof Marques de Condorcet refah seviyesini yükseltmek için sosyal reform yapılması gerektiğini söyler. 1793: İngiliz filozof William Godwin ulusal kaynakların fakirlere yardım etmek için tekrar paylaştırılması gerektiğini söyler. SONRA: 1870’ler: Karl Marx Malthus’un fikirlerine şiddetle karşı çıkar ve onu statükonun savunucusu olmakla suçlar. 1968 : Amerikalı ekonomist Farrett Hardin “Ortak Malların Trajedisi” isimli makalesinde nüfus yoğunluğunun tehlikelerinden bahseder.

Avrupa’da Merkantilist düşüncenin hakim olduğu 17.yy’da nüfus artışının faydalı olduğu görüşü hakimdi. Bu düşünceyi savunanlara göre yüksek nüfus işçi bulmayı kolaylaştırıyor, üretim maliyetini düşürüyordu. 18. yüzyıla gelindiğinde, ekonomistler toplumun refahını yükseltmek için sosyal ve ekonomik reformlar yapılmasını tartışmaya başladılar. Bu dönemde İngiliz ekonomist Thomas Malthus yazdığı yazılarla nüfus artışı yüzünden istenilen ekonomik ve sosyal reformların gerçekleştirilemeyeceğini söylüyordu. Dayanağı ise basitti, nüfus artışı beslenmesi gereken daha fazla insan demekti, fakat tarım üretimini nüfusa oranla aynı oranda arttırmak mümkün değildi. Azalan verim yasasına göre tarım sektöründe çalışacak her bir yeni işçinin katkısı bir öncekinden de az olacaktı yani tarımda daha fazla kişiyi istihdam etmek de bu sorunu çözemezdi. Sonuç olarak yiyecek üretimi ile nüfus arasındaki makas açılacaktı.        Malthus aradaki farkın zamanla tekrar kapanacağını öngörüyordu, nüfus artışı sonrası oluşacak yiyecek talebine cevap veremeyen tarım üretimi neticesinde kıtlık ve açlık sorunlarının ortaya çıkaracağı hastalık ve beslenme bozuklukları sonrası, nüfusun tekrar azalacağını düşünüyordu. Ayrıca yiyeceğin azaldığının farkında olan toplum daha az çocuk yapmaya başlayacak bunun sonucunda nüfus artışı gerileyecekti.          Malthus yukarıdaki düşünceleri nedeniyle geç evlenmek ve az çocuk yapmak gibi nüfus planlaması yöntemlerini öneriyordu. Hatta düşüncelerini daha ileriye taşıyarak, toplumsal sefaletin eğitim seviyesi düşük olan yoksul kesimden kaynaklandığını ve bu tür nüfus planlaması yöntemlerinin yoksullara yönelik olması gerektiğini savundu. Yoksul kesime yapılan ekonomik yardımlara tamamen karşı çıkarak yoksul kesimi çocuk yapmaya teşvik ettiğini iddia etmiştir. Malthus Kapanı         Nüfusun artması ve azalması sonucunda yiyecek fiyatları düşer ya da yükselir, aileler bu duruma göre kaç çocuk yapacaklarına karar verirler. Nüfus oranı düşünce yiyecek stoğu artacak, toplumun refahı yükselecek, insanların ömrü uzayacaktır. Aileler de daha çok cocuk yapmaya karar verecektir. Tüm bunlar nüfusun artmasına sebep olur, tarımsal üretim nüfusa yetmez ve beslenme maliyeti artar, kıtlık ve yetersiz beslenme sorunu ortaya çıkar ve refah seviyesi düşer, aileler bunu görerek daha az çocuk yaparlar ve nüfus tekrar azalır. Bu durum Malthus Kapanı olarak adlandırılır. Ana fikir her durumda ekonomi daima belirli bir nüfusa yetecek miktardaki yiyecek üretimine göre şekillenecektir.         Malthus’un bu görüşü, güçlükle geçinen ve büyümesi, hastalık ve açlıkla kontrol altında tutulan toplumlardaki ekonomik durgunluğu iyi bir şekilde açıklamaktadır. Ancak Malthus’un bu modeli (basit aletlerle çalışılan çiftçiliğe dayalı ekonomi) 18.yy dan itibaren gelişen teknolojik atılımlarında etkisiyle zamanın gerisinde kalmıştır. Günümüzde, 18.yy’a kıyasla birim tarım alanı başına daha fazla üretim almak mümkündür.                  Yeni makinalar ve fabrikalar işçi başına daha fazla mal üretme imkanı sundu. Teknolojik gelişmeler büyüyen toplumların eskisinden çok daha yüksek hayat standartlarında yaşamasına yardımcı oldu. 2000 yılına gelindiğinde İngiltere nüfusu Malthus dönemine kıyasla 3 kat fazlaydı insanların geliri ise 10 kat artmıştı.      Teknoloji, 18.yy da ekonomiyi kısıtlayan bazı koşulların toplum lehine çevrilmesinde ciddi fayda sağladı. Malthus bunu öngörememişti ve bu nedenle bazı düşünceleri zamana yenik düştü. Ancak hızla artan dünya nüfusunun ihtiyaçlarının yeryüzünün kapasitesini, teknolojinin bile bastıramayacağı derecede zorladığı günümüzde Malthus’un fikirleri yine kendini gösteriyor.

Thomas Malthus Thomas Robert Malthus 1766’da İngiltere’nin Surrey kentinde doğdu toprak zengini babasından liberal bir eğitim aldı. Vaftiz babaları ünlü filozoflar David Hume ve Jean Jacques Rousseau’ydu. Tavşan dudağı ve yarık dudak rahatsızlığıyla dünyaya gelen Malthus, konuşma güçlüğü yaşamıştır. Cambrigde üniversitesinde dindar bir muhalif olan William Friend’den eğitim aldı. 1778 yılında İngiltere Kilisesi tarafından papazlık rütbesi verildi ve öğretmeni gibi tartışmadan kaçınmayan kişiliğiyle tanındı. 1798 de ona ün kazandıran “Essay on the Principle of Population” Nüfusun Davranış İlkesi Üzerine Araştırma isimli makalesini yayınladı. 1804 yılında evlendi ve 3 çocuğu oldu. 1805 yılında East Indıan College’da İngiltere’nin ilk ekonomi profesörü olarak görev aldı. Kalıtsal olarak yarık damaklı olan Malthus 1833 yılına kadar utancından portresinin yapılmasına izin vermedi.  1837 yaşında vefat etti.