Ana içeriğe atla

11.) İlk Halka Açık Ortaklıklar ve Doğu Hindistan Ticaret Şirketi

Yazan:

 Halka Açık Ortaklıklar

Halka Açık Şirketler


            Kapitalist ekonomik sistemi anlatmaya çalışırken sistemin temelinde ter alan halka açık şirketleri ve ilk anonim ortaklıkları es geçmek olmaz tabiki, 1500 lü yıllarda sanayi devrimi henüz başlamamış ve ticaret çok para kazandıran sektörlerin başında geliyordu. Başarılı bir tüccar için yolculuk masraflarını karşılayacak fonu bulmak ve yelken açmak çok zor değildi. Yatırımcılar içinde tüccarları finanse etmek 15.yy da çok karlı bir işti, Fakat Uzak Doğu ile yapılan ticaret büyük riskler içeriyordu. Öncelikle ticaret yollarının güvenliği garanti edilemiyordu korsanlar ve düşman devletlerin gemi içerisindeki ticari mallara el koyma olasığı çok yüksekti. Bir başka sorun yolculuğun bazen yıllarca sürebilmesi ve bu sürede parasını ticarete yatıran yatırımcının yıllarca kar elde edememesiydi. Çözüm olarak riskin paylaştırılması fikri doğdu. Anonim Ortaklık olarak anılan bu sistemde yatırımcılar bir firmanın hisselerini satın alıyor ve bu yolla firmaya para yatırmış oluyorlardı şirket ise istediği tüccarı finanse ederek elde edilen karı yatırım oranı doğrultusunda kar payı olarak yatırımcıya ödüyordu.

İlk Anonim Ortaklıklar

            İlk anonim ortaklıklardan biri olarak Hindistan ile İngiltere arasındaki ticareti geliştirmek için kurulan Doğu Hindistan Şirketi (East Indian Company) İngiliz kraliyetinden de ayrıcalık almayı başararak ticaret hayatına başladı. Şirketin büyümesinin faktörlerinden biri deniz tüccarlarından büyük meblağlara ulaşan yatırım almasının yanında İngiltere’nin İspanya ile yaptığı deniz savaşını kazanması da etkili olmuştur. Firmanın Serbest ticaret yapma hakkı Josiah Child tarafından ateşli bir şekilde savunulmuş
ve fenomen olmuştur. Child Donanmaya yiyecek satarak başladığı ticari hayatını Doğu Hindistan Şirketinde başkan olmuştur.  Öldüğünde şirketin 3 milyon sterline ulaşan hisselerine sahip 3000 hissedarı mevcuttu ayrıca şirket tahviller yoluyla 6 milyon sterlin daha borç toplamış, firmanın yıllık satışı 2 milyon sterline ulaşmıştı. Şirket en güçlü olduğu dönemlerde Hindistan’ın bazı bölgelerinin idari kontrolünü eline almış ve şirket içerisinde kendi askeri gücüne sahipti.

Tahvil: 

Devletin veya ozel bir kurulusun borc para almak icin cikardigi, belirli donemlerde faiz getiren en az 1 yıl vadeli yazili senet.

            Hissedarların sadece yatırım tutarıyla sorumlu oldukları halka açık Limited Şirketi fikri anonim ortaklık firmalarından gelişti. Hisselerin satılması geçmişte ve günümüzde halen şirketler için en iyi finansman araçlarından biridir. Bazı ekonomistlere göre hissedarların hisselerini satması kısa dönemciliğe yol açar fakat halka açık şirketler kapitalist sistemin merkezindedir.

Osmanlı İmparatorluğunda Kurulan İlk Anonim Ortaklık: 

Avrupa da 1600 lü yıllarda başlayan anonim ortaklık girişimleri Osmanlı’da ancak 1851 yılında gerçekleşti. Şirketi-i Hayriye ismiyle Boğaziçinde yük ve yolcu taşımacılığı amacıyla dönemin padişahı Abdülmecid Han’ın onayıyla kurulmuştur



Etiketler:

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Excel "Hücreye Sığdır" ve "Hücre Birleştir" Özellikleri

Yazan:
Wrap Text(Hücreye Sığdır) Excel hücre genişliğini istediğimiz gibi yönetebilmemize imkan sağlıyor fakat bazı durumlarda hücrelerin genişliğini tek tek düzenlemek bizim için zaman kaybı olabiliyor. Örnekte yazdığımız yazıyı hücreye sığdıramadığımızı görebilirsiniz. Wrap Text(Hücreye Sığdır) özelliğini kullanarak yazıyı çok kolay bir şekilde hücreye sığdırabiliriz.    Wrap Text (Hücreye Sığdır)  butonuna tıkladığımızda yazının hüceye yerleştiğini görmekteyiz. Merge& Center(Hücre Birleştir) Merge& Center(Hücre birleştir) butonunu birden fazla hücreyi birleştirmemizi sağlıyor. Şekil 1 de 2015 yılı sadece ‘’AY’ sütununu’ kapsamaktadır. Örnek 2 de ise; Hem ‘’AY’  hemde ‘’ADET’’ kısmını ortaladığını görebilirsiniz. Merge& Center butonu örnektedeki gibi, isterseniz bütün excel tablosunu tek bir hücreye dönüştürebileceğiniz basit ve kullanışlı bir özellik.
1 yorum
Devamı

Excel Ekle (Insert) Sekmesi Kullanımı ve Özellikleri

Yazan:
EKLE SEKMESİ   Ekle sekmesi seçildiğinde 5 tane grubun ekrana geleceğini söylemiştik bizim için gerekli olanları anlatmaya çalışacağız. Bunlar; Tablolar, Çizimler, Grafikler, Bağlantılar ve Metin gruplarıdır. Tablo Ekleme Excel de tablo eklemek için Ekle sekmesinde tablo sekmesi sırasıyla seçilir.   Tablo sekmesi seçildikten sonra karşımıza tablo oluştur adında bir pencere açılır. Bu açılan pencere de tablonuzun yeri nerede bölümü hücre numarası ile ifade edilmektedir. Mouse ile taranan satırlar veya sütunlar otomatik olarak yazılmaktadır. Başka bir yol ise kişi tarafından hücre numaraları girilebilir. Tamam, düğmesi seçildiğinde ise o bilgilere göre tablomuz oluşur. Bunu bir örnekle açıklayalım: Bir bölüm listesi oluşturalım ve o listeye tablo uygulayalım. Listenin İlk Hali                            Listenin Son Hali Tablom...
Yorum Gönder
Devamı

Excel Sayfasında Kısayol Oluşturma

Yazan:
Excel Kısayol Oluşturma Excel ‘i kullanan herkezin, amacına göre değişiklik gösterse de sık olarak kullandığı bazı özellikler vardır. Örneğin kaydet tuşunu hepimiz kullanırız bu nedenle excel çalışma sayfasının sol en üst köşesinde sabit olarak kısayol eklidir. Excel ‘i geniş özellikleriyle kullanan birisi, farklı sekmeler altında bulunan kısayolları tek bir sekme altında toplayarak zamandan kazanmak isteyebilir. Bu konumuzda, excel çalışma sayfası üzerinde kısayol nasıl oluşturulur, buna değineceğiz. Excel ‘de iki farklı alanda kısayol oluşturabiliriz.      Alan File (Dosya),   Home (Giriş ), sekmelerinin bulunduğu alandır.       Alan ise sekmelerin üzerinde olan excel simgesinin yanında kaydet, geri  al,  ileri al, kısayollarının göründüğü alandır. Excel ‘e kısayol nasıl eklenir? Sekme alanına (1. alan) kısayol eklemek için; File (Dosya)> Options (Seçenekler) > Costumize Ribbon adımlarını izleyebilirsiniz. ...
Yorum Gönder
Devamı